Subsidieregelingen

Het doel van dit stuk is om overheden en andere woningmarktpartijen te informeren over de actuele subsidieregelingen voor de realisatie van tijdelijke woningen voor aandachtsgroepen. De subsidieregelingen staan hieronder vermeld. We hebben ons beperkt tot de belangrijkste onderdelen. Zo zal worden ingegaan op de vindplaatsen van de subsidieregelingen, wie de ontvangers en de verstrekkers van de subsidie zijn, voor welk project de subsidies worden verstrekt, de hoogte van het subsidiebedragen, de aanvraagtijdvakken en de verhouding tot andere regelingen. Voor de exacte voorwaarden voor de verstrekking van een subsidieregeling dient de desbetreffende regeling geraadpleegd te worden.


Voor een project kan gebruik worden gemaakt van meerdere subsidiebronnen. Hiervoor geldt dat het te verlenen subsidiebedrag plus eventuele andere subsidies (voor dezelfde subsidiabele activiteiten) niet hoger mag zijn dan het maximale subsidiebedrag van de subsidieregeling. Bedragen die al verstrekt zijn voor het project worden in mindering gebracht op het te verlenen subsidiebedrag.  Deze hoofdregel staat meestal in de kaderbesluiten subsidies die gelden voor de verschillende ministeries (zie bijvoorbeeld artikel 6, vierde lid Kaderbesluit BZK-subsidies). De hoofdregel kan ook in de subsidieregeling zelf staan.  Uitzonderingen op deze hoofdregel worden toegelaten in de specifieke regeling.  

1. Regeling huisvesting aandachtsgroepen (Rha)  #

Vindplaats 

De oorspronkelijke regeling dateert van 20 september 2021 (https://zoek.officielebekendmakingen.nl/stcrt-2021-41337.html). Bij regeling van 14 december 2021 is het plafond eenmalig verhoogd (https://zoek.officielebekendmakingen.nl/stcrt-2021-49562.html

De meerjarige regeling specifieke uitkeringen aandachtsgroepen is op 17 juli 2022 gepubliceerd. (https://zoek.officielebekendmakingen.nl/stcrt-2022-18345.html

Ontvanger 

Gemeenten (specifieke uitkering) 

Subsidieverstrekker 

Minister voor Volkshuisvesting en Ruimtelijke Ordening 

Project 

Uitvoering van projecten waarbij woonruimten voor aandachtsgroepen worden gerealiseerd (artikel 2 lid 1 Rha).  

Toelichting: aandachtsgroepen zijn: ‘dak- en thuisloze mensen, mensen met sociale of medische urgentie, statushouders, mensen die uitstromen uit een intramurale situatie, arbeidsmigranten, uitwonende studenten en woonwagenbewoners’ (artikel 1 Rha).  

Bedrag 

Max EUR 7.000 per te realiseren woonruimte (artikel 2 lid 3 Rha jo artikel 1 Bijlage) tot een maximum van EUR 2.000.000 per gemeente (artikel 3 lid 1 Rha jo artikel 2 Bijlage). Plafond voor het totaal van de aanvragen voor specifieke uitkeringen is EUR 37.100.000.  

Aanvraagtijdvak 

19 september 2022, 09.00 uur – 24 oktober 2022, 17.00 uur. De minister behandelt de binnengekomen aanvragen op volgorde van binnenkomst, mits de aanvraag compleet is. 

Verhouding tot andere regelingen 

De minister wijst een aanvraag voor een specifieke uitkering (onder meer) af indien de aanvraag ziet op activiteiten waarvoor op grond van andere regelingen reeds een specifieke uitkering is verstrekt (artikel 7 lid 1 en onder b Rha). 

Toelichting: de gemeente kan alleen een bijdrage vragen voor een activiteit waar sprake is van een financieel tekort. Daarbij mag de Rijksbijdrage niet leiden tot een positief saldo van opbrengsten en kosten na het ontvangen van een bijdrage. Kosten zijn bijvoorbeeld wel al gedekt als zij via andere regelingen, subsidies of bijdragen vergoed zijn. Hierbij kan bijvoorbeeld worden gedacht aan de gelden die in het kader van de Brede Aanpak Dak- en Thuisloosheid zijn verstrekt. Dit betrof gelden die aan gemeenten zijn verstrekt voor de uitvoering van regionale plannen van aanpak, gericht op het terugdringen van dak- en thuisloosheid (zie toelichting op Rha). Het is dus wel mogelijk om een uitkering op basis van de Rha te vragen op het moment dat andere uitkeringen zijn verkregen, mits er nog sprake is van een tekort.  

2. Regeling specifieke uitkering flexibele inzet ondersteuning woningbouw tweede tranche (“Flexpoolregeling”)  #

Vindplaats 

Regeling van 11 juli 2022 (https://zoek.officielebekendmakingen.nl/stcrt-2022-18893.html)  

Ontvanger 

Provincies (specifieke uitkering) 

Subsidieverstrekker 

Minister voor Volkshuisvesting en Ruimtelijke Ordening 

Project 

Financiering van capaciteitsondersteuning in de gemeentelijke of provinciale organisatie of bij een waterschap ter bevordering van de snelheid van: 

  1. de vergunningverlening van woningbouw- of herstructureringsprojecten; 
  1. projecten gericht op ondersteuning bij de totstandkoming van integrale woonzorgvisies en het realiseren van betaalbare woningen voor aandachtsgroepen met passende zorg en ondersteuning; 
  1. het uitwerken van een woningbouwproject of herstructureringsproject; 
  1. het sluiten van anterieure overeenkomsten met marktpartijen; of  
  1. het opstellen van een bestemmingsplan en het doorlopen van de bijbehorende procedure. 

Toelichting: onder ‘aandachtsgroepen’ wordt verstaan ‘statushouders, arbeidsmigranten, dak- en thuisloze mensen, mensen met sociale of medische urgentie, mensen die uitstromen uit een intramurale zorginstelling, uitwonende studenten, woonwagenbewoners en ouderen (artikel 1 onder a Flexpoolregeling). 

Bedrag 

Er geldt een uitkeringsplafond van EUR 40.000.000 (artikel 3 lid 1 Flexpoolregeling). Specifieke uitkeringen worden per aanvraagtijdvak toegekend op basis van de evenredige verdeling naar de bruto nieuwbouw woningbouwopgave per provincie op basis van de woningbouwcijfers uit 2022 van ABF. Lid 3 van artikel 3 Flexpoolregeling bevat een lijst van de specifieke uitkering (ex BTW) per gemeente op basis van ABF-cijfers van juni 2022. In de toelichting bij de Flexpoolregeling staat dat de beschikbare middelen worden verdeeld over de provincies op basis van de woningbouwopgave. De woningbouwopgave wordt bepaald op basis van de door de minister in het kader van de in de meest actuele staat van de woningmarkt gepubliceerde cijfers over het tekort aan woningen. Daarbij is een minimale uitkering van 0,5 mln. euro (incl. BTW) per provincie gehanteerd. 

Aanvraagtijdvak 

Vanaf 1 augustus 2022 tot en met 1 december 2022. Inmiddels is contact met alle provincies over de aanvraagprocedure. Er wordt naar gestreefd eind oktober 2022 de beschikkingen te verstrekken. 

Verhouding tot andere regelingen 

Geen bijzonderheden. Wel bepaalt artikel 5 Flexpoolregeling dat de provincie zelf dient te voorzien in een financiële bijdrage van ten minste 50% van de kosten van de activiteiten waarvoor de specifieke uitkering is verstrekt, dan wel die activiteiten financiert voor ten minste de duur van een jaar. 

3. Besluit Woningbouwimpuls 2020 (het “Besluit Woningbouwimpuls”) en Regeling Woningbouwimpuls 2020 (de “Regeling Woningbouwimpuls”)  #

Vindplaats 

Besluit Woningbouwimpuls van 11 mei 2020 (https://wetten.overheid.nl/BWBR0043540/2020-07-18) en Regeling Woningbouwimpuls van 15 mei 2020 (https://wetten.overheid.nl/BWBR0043557/2022-07-09

Ontvanger 

Gemeenten (specifieke uitkering) 

Subsidieverstrekker 

Minister voor Volkshuisvesting en Ruimtelijke Ordening 

Project 

Verstrekking van specifieke uitkeringen voor het versnellen van de bouw van betaalbare woningen in een kwalitatief goede leefomgeving. In het bijzonder gaat het om projecten die:  

  1. het realiseren of versnellen van de bouw van betaalbare woningen in een kwalitatief goede leefomgeving tot doel hebben; 
  1. nog niet in de uitvoerende fase zijn; 
  1. binnen afzienbare tijd opgestart kunnen worden; en 
  1. door de bij het project betrokken partijen zelf van een substantiële financiële bijdrage worden voorzien (zie artikel 2 lid 1 van het Besluit Woningbouwimpuls). 

Bovendien dient het project gericht te zijn op: 

  1. de bouw van een substantieel aantal woningen in een afgebakend projectgebied, met een substantieel aandeel betaalbare woningen; en 
  1. het uitvoeren van activiteiten die zijn gericht op: 
  1. de infrastructurele ontsluiting; 
  1. verlaging van de stikstofdepositie in stikstofgevoelige Natura-2000 gebieden; 
  1. bodemsanering in een afgebakend projectgebied; 
  1. uitplaatsing van activiteiten die hinder veroorzaken voor woningbouw; 
  1. de inrichting van de openbare ruimte in een afgebakend projectgebied; of 
  1. kosten verbonden aan de betaalbaarheid van woningen in een afgebakend projectgebied, 

indien deze activiteiten op aantoonbare wijze bijdragen aan en noodzakelijk zijn voor het versnellen of realiseren van de bouw van woningen als bedoeld onder i) (zie artikel 2 lid 2 Besluit Woningbouwimpuls). 

Deze voorwaarden zijn nader uitgewerkt in artikel 2 van de Regeling Woningbouwimpuls. 

Bedrag 

De aangevraagde uitkering bedraagt ten hoogste het aantoonbare financiële tekort van een gemeente op de voor het project noodzakelijke publieke investeringen van de activiteiten verminderd met de substantiële financiële bijdrage waarin door de betrokken partijen zelf moet worden voorzien (artikel 3 lid 3 Besluit Woningbouwimpuls). Een dergelijke financiële bijdrage is substantieel als deze ten minste 50% van het aantoonbare financiële tekort van het project bedraagt (artikel 2 lid 2 Regeling Woningbouwimpuls).  

In totaal is ten hoogste EUR 2.250.000.000 beschikbaar voor specifieke uitkeringen (artikel 3 lid 1 Besluit Woningbouwimpuls jo. artikel 3 Regeling Woningbouwimpuls). 

Voor de vierde tranche is EUR 300.000.00 inclusief BTW beschikbaar.  

Aanvraagtijdvak 

Specifieke uitkeringen kunnen alleen worden aangevraagd gedurende door de minister vastgestelde aanvraagtijdvakken. Deze worden zes weken voor aanvang ervan bekendgemaakt (artikel 4 lid 1 Besluit Woningbouwimpuls). In augustus is het aanmeldloket voor de vierde tranche geopend. Gemeenten kunnen tot en met 25 september 2022 een aanvraag indienen om hiervoor in aanmerking te komen (zie https://www.rijksoverheid.nl/actueel/nieuws/2022/05/24/vierde-ronde-woningbouwimpuls-opent-augustus).  

Verhouding tot andere regelingen 

Geen bijzonderheden, anders dan de hierboven reeds vermelde verplichte substantiële financiële bijdrage waarin partijen zelf moeten voorzien. 

4. Bekostigingsregeling opvang ontheemden Oekraïne (“Bekostigingsregeling”)  #

NB: deze regeling ziet toe op opvang en niet op huisvesting. Volledigheidshalve nemen wij deze regeling ook op in dit overzicht. 

Vindplaats 

Regeling van 31 mei 2022 (https://wetten.overheid.nl/BWBR0046732/2022-06-04

Ontvanger 

Gemeenten (specifieke uitkering) 

Subsidieverstrekker 

Staatssecretaris van Justitie en Veiligheid 

Project 

De bekostiging van acute opvang en verstrekkingen vanwege de oorlogssituatie in Oekraïne. In het bijzonder ziet deze regeling toe op de vergoeding van verschillende soorten kosten in verband met de opvang van ‘ontheemden’ (zie artikel 2 lid 1 Bekostigingsregeling). 

Toelichting: Voor de definitie van ‘ontheemden’ sluit de regeling aan bij artikel 2 van het Uitvoeringsbesluit van 4 maart 2022 van de richtlijn 2001/55/EG (het “Uitvoeringsbesluit”) (zie artikel 1 onder b Bekostigingsregeling). Hieronder vallen de volgende categorieën van personen die sinds 24 februari 2022 ontheemd zijn geraakt als gevolg van de militaire invasie door de Russische strijdkrachten die op die datum begon: 

  1. Oekraïense onderdanen die vóór 24 februari 2022 in Oekraïne verbleven; 
  2. staatlozen en onderdanen van andere derde landen dan Oekraïne die vóór 24 februari 2022 in Oekraïne internationale bescherming of gelijkwaardige nationale bescherming genoten; 
  3. gezinsleden van de in punten a) en b) genoemde personen (zie artikel 2 lid 1 Uitvoeringsbesluit). 

Verder omvat artikel 2 Uitvoeringsbesluit enkele andere categorieën, zoals staatlozen en onderdanen van andere derde landen die in Oekraïne verbleven op basis van een verblijfvergunning en die niet in veilige en duurzame omstandigheden naar hun land of regio van oorsprong kunnen terugkeren (zie artikel 2 leden 2 en 3 Uitvoeringsbesluit). 

Bedrag 

EUR 100 per dag per gerealiseerde opvangplek. Kan op basis van monitoronderzoek naar boven worden bijgesteld. Indien het normbedrag niet toereikend is, kan de gemeente de werkelijke kosten declareren als de oorzaak daarvan ligt in de periode 1 maart 2022 tot en met de datum van inwerkingtreding van de regeling (artikel 3 leden 1 en 2 Bekostigingsregeling).  

De gemeente kan ook een specifieke uitkering ontvangen voor particuliere opvang. Zo worden de werkelijke kosten vergoed van de financiële toelage voor ontheemden die in opvangvoorzieningen van particulieren verblijven (artikel 3 lid 3 Bekostigingsregeling). Voor kosten van de wettelijke aansprakelijkheidsverzekering en buitengewone kosten geldt een normbedrag per persoon. Dit normbedrag wordt achteraf vastgesteld op basis van monitoronderzoek (artikel 3 lid 4 Bekostigingsregeling). Als laatste worden de werkelijke kosten van transitiekosten voor de opvang van ontheemden vergoed (artikel 3 lid 5 Bekostigingsregeling).  

Aanvraagtijdvak 

Geen specifiek tijdvak. Wel geldt dat de gemeenten de specifieke uitkering gedurende de periode van 1 maart 2022 tot en met 31 december 2022 moeten besteden. De staatssecretaris kan deze periode met drie maanden verlengen. De staatssecretaris stelt de uitkering uiterlijk op 31 december 2023 vast. Gemeenten moeten op 15 juli 2023 verantwoording afleggen. 

Verhouding tot andere regelingen 

Geen bijzonderheden 

Pagina voor het laatst aangepast op 11 november 2022